Door Darren Pih & Alberta Sessa, conservatoren van de overzichtstentoonstelling over Keith Haring in BOZAR (06/12/19 → 19/04/2020). Darren Pih is curator van Tate Liverpool en Alberta Sessa is curatorial project coordinator bij BOZAR

Naar aanleiding van de grote retrospectieve, georganiseerd door Tate Liverpool in samenwerking met BOZAR, bespreken Darren Pih en Alberta Sessa het oeuvre van de legendarische Amerikaanse kunstenaar-activist Keith Haring (1958-1990). De kunstenaar was een van de opvallende figuren in het New York van de jaren 80. Zijn oeuvre is erg uitgebreid: tekeningen en schilderijen in groot formaat, video’s, collages, posters, beschilderde objecten en muurtekeningen. Keith Haring zette zich actief in voor de strijd tegen drugs, hiv/aids, de apartheid en de nucleaire wapenwedloop. Hij vond dat kunst er echt voor iedereen moest zijn. De straten en de metro in New York City waren voor hem een zinvolle ruimte om kunst te tonen. Op vraag van een groep die de inbreuken op de rechten van de mens in Oost-Duitsland aanklaagde, beschilderde hij in oktober 1986 de westkant van de Berlijnse Muur. Het resultaat? Een soort aaneenschakeling van zijn kenmerkende figuren in de kleuren van de Duitse vlag. Met deze muurschildering maakte Keith Haring een duidelijk politiek statement in een ‘poging om de Berlijnse Muur in gedachten neer te halen door hem te beschilderen’.

Taal: ENG
Keith Haring paints mural on Berlin Wall, 1986 © Patrick Piel
Alberta Sessa © Yannick Sas
 

Robert Wilson is een Amerikaanse theatermaker, kunstenaar en verzamelaar
Gesprek geleid door Christiane Struyven, Kunsthistorica en ereadvocate

Tijdens zijn lezing zal Robert Wilson zijn ervaringen met het theater en de beeldende kunsten delen. Robert Wilson werd geboren in Waco, Texas, en is een van ’s werelds belangrijkste theatermakers en beeldend kunstenaars. Zijn toneelstukken zijn onconventioneel en integreren een uiteenlopende reeks kunstzinnige media waaronder dans, beweging, licht, beeldhouwkunst, muziek en tekst. Zijn beelden en producties zijn opvallend esthetisch en emotioneel geladen en worden door publiek en critici wereldwijd geprezen. Wilson studeerde aan de Universiteit van Texas en het Pratt Institute in Brooklyn en richtte halverwege de jaren 60 het performancecollectief ‘The Byrd Hoffman School of Byrds’ in New York op. Daar ontwikkelde hij zijn eerste kenmerkende werken, waaronder Deafman Glance (1970) en A Letter for Queen Victoria (1974-1975). Hij schreef samen met Philip Glass de toonaangevende opera Einstein on the Beach (1976).
Deze talk wordt aangeboden in samenwerking met BERNIER/ELIADES Gallery in Brussels.

Taal: ENG
Robert Wilson © Hsu Ping
Robert Wilson (Waco, Texas, 1941), Untitled, 2018 - 2019, Video, 75” screen

Door Mathieu Deldicque, curator van het cultureel erfgoed van het Musée Condé, Domaine de Chantilly

Het 500-jarig jubileum van Rafaël’s overlijden is het perfecte moment om de grootste Franse collectie van zijn werken te herontdekken na de tentoonstelling die in het Louvre werd gehouden. Het Musée Condé in Chantilly heeft het grote geluk om drie belangrijke schilderijen en talrijke tekeningen van de kunstenaar in zijn bezit te hebben. Elk van de doeken werd verworven door de grootste Franse verzamelaar van de 19de eeuw, Henri d’Orléans, de hertog van Aumale, die een enorme bewonderaar van Rafaël was. Niet alleen weten we nu veel meer over zijn beweegredenen om deze kunstwerken te verzamelen maar ook over de manier waarop hij deze verwierf, de tussenpersonen die hij in dienst had en de concurrentie waarmee hij te maken kreeg. Sinds hun aanwinst en zelfs nu een tentoonstelling voor de lente van 2020 wordt voorbereid, blijven de schatten van Chantilly hun geheimen prijsgeven. De hertog van Aumale wist bijvoorbeeld niet dat er een derde schilderij van de kunstenaar in zijn collectie verstopt zat: in de jaren 70 werd niet in de Getty-collectie maar in Chantilly de originele Madonna van Loreto ontdekt! Het verhaal van deze onthulling wordt gevolgd door een verslag van meer recentere vondsten over de schilderijen en tekeningen door Rafaël in Chantilly.

Taal: FR
Raphael, La Vierge de Lorette © RMN-Grand Palais Domaine de Chantilly-Harry Bréjat

Door Dominique Allard, Directeur Erfgoedfonds van de Koning Boudewijnstichting

Het Erfgoedfonds dat in 1987 binnen de Koning Boudewijnstichting werd opgericht, koopt kunstwerken, archieven en belangrijke documenten die in ons land gemaakt worden, of ontvangt deze in de vorm van schenkingen. Het fonds wil de toegankelijkheid ervan vergroten en ervoor zorgen dat dit erfgoed aan toekomstige generaties wordt doorgegeven. Tegenwoordig telt het Erfgoedfonds ongeveer 21.650 kunstwerken en 22 archieffondsen die aan talrijke musea uitgeleend zijn. Recente aanwinsten zijn onder andere een unieke collectie modellen van locomotieven, auto’s en wagons die momenteel bij Train World te zien zijn; het zwaard die Rubens van Charles I van Engeland kreeg in het Grand Curtis Museum in Luik; een collectie meubels van de architect en ontwerper Gustave Serrurier-Bovy in het Museum Kunst & Geschiedenis in Brussel; een bijzonder bureau door meubel- en interieurontwerper Jules Wabbes in het Design Museum Gent en een zeldzame Mechelse kokosnootbeker in het Hof van Busleyden in Mechelen. Tijdens deze lezing zal Dominique Allard de laatste verrassende ontdekkingen en nieuwe aanwinsten onthullen, aangevuld met een aantal boeiende verhalen…  

Talen: NL & FR 
Jacques de Vitry facial reconstruction © Visualforensic/Philippe Froesch
Owl cup, Antwerp, 1548 - 1549, collection of the King Baudouin Foundation, entrusted to DIVA, Antwerp © Hughes Dubois
 

Door Britt Claes & Alexandra Van Puyvelde, commissarissen van de gelijknamige tentoonstelling in het Museum Kunst & Geschiedenis (27/09/2019 → 29/03/2020). Britt Claes is conservator a.i. van de middeleeuwse archeologische collecties en Alexandra Van Puyvelde is wetenschappelijk medewerker voor de collecties islamitische kunst en christelijke kunst van het Oosten in het Museum Kunst & Geschiedenis

De tentoonstelling Crossroads. Reizen door de Middeleeuwen, die momenteel in het Museum Kunst & Geschiedenis te zien is, brengt de vroege Middeleeuwen (300-1000) in Europa en in het Oostelijke Middellandse Zeegebied tot leven. Het is een periode in volle beweging. Vanaf de derde eeuw en vooral na de val van het West-Romeinse Rijk (476) wordt Europa geconfronteerd met migrerende volkeren uit het oosten die we vooral kennen aan de hand van grafvondsten. Dankzij het voortbestaan van het oude Romeinse wegennet en een uitgebreid netwerk van waterwegen bestaat een grote mobiliteit in Europa en Azië. Conflicten, handel, diplomatie en huwelijken zorgen voor nieuwe contacten en uitwisselingen op het gebied van materiële cultuur, kennis, ideeën en godsdiensten. In het oosten blijft het Oost-Romeinse Rijk bestaan tot 1453. De Grieks-Romeinse erfenis leeft er verder en blijft zowel het Oosten als het Westen inspireren.

Talen: NL & FR
Golden disk fibula with garnet inlays, Marilles (Belgium), end of 6th-beginning of 7th century, Art & History Museum © KMKG-MRAH
Left: Britt Claes
Right: Alexandra Van Puyvelde

 

Door Till-Holger Borchert, directeur van Musea Brugge en co-curator van de gelijknamige tentoonstelling in het Museum voor Schone Kunsten in Gent (01/02 → 30/04/2020)

In deze BRAFA Art Talk vertelt Till-Holger Borchert over de voorbereidingen en het onderzoek in aanloop naar de unieke tentoonstelling Van Eyck. Een optische revolutie, die van 1 februari tot en met 30 april 2020 in het Museum voor Schone Kunsten in Gent te zien is. Topstuk van de tentoonstelling zal het altaarstuk Het Lam Gods zijn dat sinds 2012 uitvoerig wordt onderzocht en gerestaureerd. Till-Holger Borchert was als lid van het wetenschappelijk comité van experts inhoudelijk adviseur van de tentoonstellingsmakers. Sinds 2018 ondersteunt Brafa CODART, het internationale netwerk van museumconservatoren, Nederlandse en Vlaamse kunst wereldwijd. Till-Holger Borchert is sinds 2001 lid en sinds 2016 bestuurslid van CODART’s steunstichting, de Friends of CODART Foundation.

In samenwerking met CODART
Taal: ENG
Jan and Hubert van Eyck, The Adoration of the Mystic Lamb, 1432, Exterior shutters, Saint Bavo’s Cathedral, Ghent © www.lukasweb.be - Art in Flanders vzw
Till-Holger Borchert © Sarah Bauwens, Musea Brugge

 

Door Guy Sainthill, restaurator en vergulder

Sinds 1990 reproduceert, maakt en restaureert Guy Sainthill lijsten in Nederland. Hij adviseert en werkt samen met grote musea, kunsthandelaren en verzamelaars. Deze lezing belicht de zeer belangrijke maar vaak verwaarloosde wereld van de schilderijlijst. Er wordt niet alleen gekeken naar de verschillende stijlen en perioden maar ook naar enkele technieken en materialen die door lijstenmakers door de eeuwen heen gebruikt zijn, vaak in samenspraak met de grootste kunstenaars en ontwerpers. We bekijken een paar van de prestigieuze en complexe inlijstprojecten waar Guy Sainthill door de jaren heen bij betrokken is geweest. Dit illustreert hoe een lijst een kunstwerk kan ‘maken of breken’. Guy Sainthill zal ook zijn passie uitleggen voor het zoeken naar en catalogiseren van schilderijen in hun originele lijsten en voor het verzamelen van antieke lijsten. Dit vormt een essentieel onderdeel van zijn werk waardoor hij nauwkeurig en historisch correct advies kan geven.
                                                                                
In samenwerking met Tableau Magazine
Taal: ENG
Emile Bertrand, Doreur dans son atelier, 1891
Guy Sainthill ‘flipping the gold’

 

Een forumgesprek geleid door Eric Hemeleers, directeur bij Eeckman Art & Insurance. Marc Van Moerkerke (verzamelaar), Cédric Liénart de Jeude (verzamelaar), Olivier Marian (verzamelaar - Arteïa), Adriano Picinati (consultant bij Deloitte Luxemburg) en Marc Hemeleers (verzekering bij Eeckman Art & Insurance)

Een verzameling kunstwerken of waardevolle werken is in het begin vaak het gevolg van een passie. Deze passie kan ertoe leiden dat de verzamelaar een groot aantal gewilde voorwerpen in handen krijgt. Daarnaast zijn te veel verzamelaars zich niet bewust van de verantwoordelijkheid die ze voor deze stukken erfgoed hebben, zowel in het kader van behoud en van een juridische omgeving in volle verandering als in termen van bezit en overdracht. Deze contextuele veranderingen die steeds meer transparantie vragen, kunnen ertoe leiden dat de verzamelaar zich genoodzaakt ziet het beheer van zijn of haar collectie te organiseren om te voorkomen dat hij, zij of eventuele erfgenamen het risico lopen in een lastige positie te komen.  

In samenwerking met Eeckman Art & Insurance
Talen: NL & FR
Photo Porfirius Kunstkammer © Lawrence Schoonbroodt 
Eric Hemeleers